Defensie moet laten onderzoeken of en in hoeverre zijn militairen en burgermedewerkers die in de wijk Julianadorp op Curaçao wonen, milieuoverlast ondervinden van de Isla raffinaderij op het eiland. Onlangs werd in Den Helder een brief besteld afkomstig van de Commandant der Zeemacht in het Caribisch Gebied (C-ZMCARIB). In dat schrijven vroeg C-ZMCARIB, brigadegeneraal der mariniers Dick Swijgman, indringend om dit onderzoek.
Politiek onderwerp
Een toenemend aantal Defensiemedewerkers uit Julianadorp maakt zich zorgen over de uitstoot van de raffinaderij die, afhankelijk van de windrichting, leidt tot allerhand overlast. De woongenot aantastende hinder reikt van penetrante stank tot hoofdpijnklachten en ander ongerief. Een en ander was onder meer voor wijkbewoners reden bij de huisarts te rade te gaan over mogelijk nadelige gezondheidseffecten. Gealarmeerd door aanhoudende ‘stankrapportages’ werd door C-ZMCARIB ook advies ingewonnen bij de veiligheids- en milieumedewerker alsook de arts van de marinebasis. Maar een eenduidig antwoord bleek niet à la minute te geven omdat het vrij ongewis is welke (schadelijke) stoffen de affakkel installatie van de raffinaderij uitstoot. Bovendien bleek uitsluitsel hierover niet te krijgen bij de Curaçaose overheid in weerwil van de onderzoeksrapporten uit het (recente) verleden waarover zij beschikt. En ook de Isla gaf, om haar moverende redenen, niet thuis. “De Isla”, licht generaal Swijgman toe, “is een politiek onderwerp hier. Er zijn op dit moment twee commissies die zich over de kwestie buigen. Eén commissie, namelijk die van het Land Curaçao, bestudeert de eventuele updating van de raffinaderij en wie dat zou moeten financieren. Tenslotte gaat het om een paar miljard dollars. De tweede commissie kijkt naar de gevolgen van een eventuele sluiting in 2019. Daarbij wordt met name gelet op de milieu- en werkgelegenheidseffecten.”
Eigen onderzoek Defensie
CZMCARIB gaat op serieuze wijze om met de zorgen die leven bij het personeel dat in Julianadorp woont. Daarom is in het najaar van 2013 de onderzoeksvraag ‘is het gezond om in Julianadorp te wonen en naar te school te gaan’ gesteld. Defensie heeft niet de expertise in huis om antwoord te geven op deze vraag en zal daarvoor een externe organisatie in de arm moeten nemen. En bij Defensie ligt in feite de bal op het erf van het Commando DienstenCentra (CDC). Beslissingen over huisvesting van Defensiepersoneel in de Cariben en voor wat betreft de scholen waar hun kinderen naar toe gaan zijn namelijk het domein van CDC. Generaal Swijgman vindt het maar “een heel rare situatie dat de bevoegdheden bij Defensie in ‘de West’ zo verschillend zijn neergelegd. Ik wil mij daar niet achter verschuilen, maar uiteindelijk, als de onderzoeksresultaten bekend zijn, zal de nieuwe Commandant CDC moeten beslissen of het veilig is voor de medewerkers om in Julianadorp te blijven wonen. En ook of de gezondheid van hun kinderen in gevaar loopt als ze op hun huidige school blijven.”
Politiek consequenties
“Ik verwacht dat wij in januari te horen zullen krijgen hoe de vraag of het gezond is om in Julianadorp te wonen beantwoord zal worden. Dat zet allemaal, en dat merk ik, druk op het systeem in Nederland. Maar ik vind, met de admiraal Borsboom, dat die druk erop gehouden moeten worden en dat we zo snel mogelijk moeten horen welke acties ondernomen gaan worden. Bovendien vind ik ook dat we als Defensie rekening moeten houden met de politieke consequenties die de uitkomsten van een eventueel onderzoek zou kunnen hebben hier op Curaçao. Zodra wij iets weten wordt dat direct in duidelijke en heldere taal naar de mensen gecommuniceerd en daarnaast zullen wij de GMC speciaal informeren.”
Hoe lang gaat een eventueel meet onderzoek duren?
“Ik hoop dat het CDC een onderzoeksinstituut vindt dat redelijk snel met resultaten kan komen. De Isla zal, denk ik, niet de informatie aanleveren over de stoffen die ze uitstoot. En als je niet weet wat je moet meten wordt de analyse straks alleen maar lastiger. Maar wij zijn als Commando Zeestrijdkrachten bezig om de druk op het CDC op te voeren om zo spoedig mogelijk met een plan van aanpak te komen zodat ik de mensen in ieder geval kan vertellen dat er actie wordt ondernomen. Voor sommige mensen zal het misschien veel te lang gaan duren. Het staat hen vrij om elders te gaan wonen.”
Maar het eiland heeft in het verleden toch ook al meetonderzoek laten doen en ook de Stichting Schoon Milieu op Curacao (SMOC) beschikt over onderzoeksresultaten. Defensie kan daar toch zijn voordeel mee doen?
“Er staan twee meetstations op het eiland. De meetresultaten daarvan worden direct naar Nederland gestuurd en vervolgens terug naar Curaçao. Initieel hebben wij laten kijken of die meetresultaten wat zouden kunnen zeggen over de situatie in Julianadorp. Het was mooi geweest als die uitsluitsel hadden kunnen geven, maar helaas was dat niet zo. Bovendien is het van belang vast te stellen welke normen gehanteerd worden bij het meetpalenonderzoek. Want die zijn hier in het Caribisch gebied anders dan in Nederland. Daar kunnen wij dus niets mee. We zullen dan ook als Defensie zelf een plan van aanpak moeten vinden.”
