Miéntras ku PdvSA i e kompanianan anónimo di gobièrnu tin benout, habitante bibá pabou di refineria porfin por hala rosea normal atrobe.
Tempu ta turbulento ku e beslag di masoménos 2 miar di dòler ku ConocoPhilips a pone riba PdVSA. Vários korant a relatá esaki. Èxtra por ehèmpel a konstatá: “Interes general ta mas grandi ku di ConocoPhilips” i Antilliaans Dagblad: “PdVSA su ousensia ta bria”. Ku un bista ekonómiko, PdVSA, pues, ta parse un partner inkonfiabel pa Pais Kòrsou, ni opstante ku e sosio akí ta dispensá di praktikamente tur impuesto (mira “Agreement between the Netherlands Antilles, the Island of Curaçao and Petroleos de Venezuela S.A.”). Ta e inkonfiabilidat akí ta loke SMOC a trese dilanti hopi biaha kaba, manera na 2013, relashoná ku e relato di EcoRYS[1]. Hende ku ta inhalá diariamente e emishon shushou di Isla tabata na altura di esaki bon bon, te awe. Aña tras di aña Isla a violá derecho humano di habitante di por ehèmpel Wishi/Marchena, ku aprobashon di gobièrnu di Kòrsou. Hues a bisa ku Isla tabata aktua ilegalmente: “Mirando e trasfondo akí, korte ta haña aseptabel ku Isla a violá e prohibishon. Den e relato di TNO ku STAB ta para ku a midi un imishon mas haltu ku e norma di 80 µg/m3, usando eksaktamente e mes datonan di meteo di 2008 i 2009 na un otro lugá ku e lokashon ku koordinado x = 49500 i y = 53000… E huisio provisorio ta ku Isla a aportá na un imishon di SO2 mas grandi ku e norma ku Korte a dikta, pues ku el a aktua ilegalmente.” (,,Tegen deze achtergrond acht het gerecht voorshands aannemelijk dat Isla het verbod heeft overtreden. In het rapport van TNO en STAB wordt vermeld dat met dezelfde meteogegevens als gebruikt in 2008 en 2009 op een andere locatie dan de locatie met de coördinaten x = 49500 en y = 53000 een hogere immissie is gemeten dan de norm van 80 µg/m3….. Naar voorlopig oordeel is gelet hierop aannemelijk dat Isla meer aan de immissie van SO2 heeft bijgedragen dan de in het Hof-vonnis gestelde norm, zodat zij in zoverre onrechtmatig heeft gehandeld.’’)
Pero, aparentemente kos ta kambiando. Awor, Isla kasi no ta produsiendo mas, pa motibu di e kaso ku ConocoPhilips. Esaki ta enserá outomátikamente ku dirpiente ta respetá derecho di habitante di Wishi/Marchena, alménos e midimentunan di dióksido di suafel na altura di Beth Chaim ta proba, komparando 2017 ku 2018. No hay mal que por bien no venga.
[1] Tep: lesa e relato di EcoRYS kompletamente i purba di komprondé e ora ei e diskushon tokante futuro dje tereno di e refineria.