Amigoe: ‘Burgers benadrukken acute noodsituatie’

WILLEMSTAD — “Zo kunnen we niet verder leven, het is de laatste tijd zo erg dat mensen moeilijk kunnen ademen, last hebben van rode brandende ogen, niet kunnen slapen. Baby’s worden ziek geboren. Ik ga kapot, ik voel me op m’n hart getrapt”, aldus één van de bezorgde bewoners uit de wijk Wishi, Altagracia ‘Sissy’ Dulfer, tegenover rechter Peter van Schijndel. Ze gaf deze emotionele uiteenzetting tijdens de zitting van het Gerecht in Eerste Aanleg, het kort geding dat door de stichtingen Smoc en Clean Air Everywhere (CAE) en vier bezorgde bewoners tegen het Land werd aangespannen.

door Marija Stojanovic

De tweeënhalf uur durende zitting stond geheel in het teken van het bevorderen van een overleg tussen de partijen om tot een minnelijke schikking te komen. De rechter, die hierin vastberaden was, nam zijn tijd om te peilen wat er in de beleving van de bewoners speelt middels een doortastende vraagstelling. Zowel de advocaten Sandra In ‘t Veld en Paul van de Laarschot van de Stichting Schoon Milieu Op Curaçao (Smoc), CAE en de vier bewoners, als de vertegenwoordiging van het Land ofwel het ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN), raadsman Eric Kleist, kregen hierbij volop de gelegenheid om hun standpunten te belichten.

Dat er sprake is van een ‘noodsituatie’ door een toename in de uitstoot ofwel vervuiling – over de afgelopen twee maanden – die gelinkt wordt aan de Isla-raffinaderij en de BOO-energiecentrale, was dan ook de rode draad in de uiteenzetting van advocate In ‘t Veld. Geëist wordt dat de overheid zo snel mogelijk een onderzoek instelt – binnen vijf dagen – naar onder andere de samenstelling van de groene aanslag die zich in toenemende mate op het eiland vormt, waarvan de eisers stellen dat er sterke aanwijzingen zijn dat deze onder andere de kankerverwekkende stof vanadium bevat. “Meneer de rechter, we hebben toch het recht om te weten wat er in de groene smurrie zit. Waarom mag ik niet weten wat er in zit? Dit zeker gezien het feit dat mijn kinderen buiten spelen, waar ze in aanraking komen met deze stof. Waarom onderzoekt de overheid dit niet en geeft daar geen informatie over?”, aldus één van de bezorgde bewoners van de stichting CAE, die de grote zaal van het Gerechtsgebouw geheel wisten te vullen. Eén van de vier bewoners die als eiser optrad, Z. Zimmerman uit Boca Samí, vroeg zich tegenover de rechter af bij wie hij kan aankloppen om hulp voor verwijdering van de groene aanslag en de materiële schade die door de corrosieve stof wordt veroorzaakt. Fotografe Bea Moedt, ook eiser, die verslag doet van de overlast en vervuiling op Groot Piscadera, waar zij woont: “Ik heb kanker gehad en ben nu bang dat door het inademen van deze aanslag de kanker terugkomt.”

Als uitgangspunt wordt door de eisers genomen, dat de overheid zowel eigenaar van de Isla-raffinaderij is – die door PdVSA geëxploiteerd wordt – als van de BOO- energiecentrale en dat de overheid de verantwoordelijkheid draagt voor de volksgezondheid. De rechter zou herhaaldelijk stellen dat hij ‘een machtsspel tussen de partijen wilde voorkomen’, waarbij hij ‘technisch juridisch gedraai’ door de advocaten vervolgens ook herhaaldelijk af zou kappen. “Ik meen dat men voorzichtig dient te zijn met het opleggen van ordemaatregelen, die vervolgens niet nageleefd kunnen worden. Het wordt nu duidelijk dat de mensen over een toename in klachten spreken, een ‘noodsituatie’. Er is hierin dan ook duidelijk een verantwoordelijkheid weggelegd voor de overheid. Het gaat om de volksgezondheid”, aldus de rechter.

Op een directe vraag van de rechter, gericht aan de vertegenwoordiging/de ambtenaren van het GMN-ministerie, of zij een verergering van de heersende omstandigheden hebben kunnen constateren, luidt het antwoord ontkennend. Bij de zitting waren namens het ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) beleidsdirecteur Jeanine Constansia-Kook, beleidsmedewerker Tico Ras en woordvoerder Jair Santos Gonçalves aanwezig.

Het Land voerde herhaaldelijk aan dat er reeds opdracht is verstrekt aan het milieu-consultancybedrijf Ecovision voor een omvangrijk onderzoek naar de samenstelling van de groene aanslag, waarbij de veroorzaker getraceerd dient te worden om deze aan te kunnen pakken. Voor de opdrachtverstrekking aan Ecovision ‘dat partnerschappen heeft met onafhankelijke laboratoria zowel in Nederland, Europa als in de Verenigde Staten’, heeft de overheid 46.000 gulden uitgetrokken. “We weten wie de veroorzaker is, maar kunnen het vooralsnog niet aantonen, vandaar het belang van het onderzoek”, aldus de GMN-beleidsmedewerker. Ook werd aangegeven dat de resultaten van dit onderzoek eind november worden verwacht, waar de eisers fel tegenin gingen.

Smoc-voorzitter Peter van Leeuwen zou dan ook herhaaldelijk aanvoeren dat zijn stichting reeds een rapport heeft ingezien van een bewoner, in een van de door de groene substantie getroffen wijken, die zelf vorig jaar een analyse door de Nederlandse organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek (TNO) heeft laten uitvoeren van de groene smurrie. “Deze corrosieve stof bevatte duidelijk zware metalen, vanadium, zwavel en dioxines. Sterker nog, ik ben bij het TNO-laboratorium langs geweest en het voornoemde onderzoek naar de aanslag werd mij bevestigd. De onderzoekers waren zich kapot geschrokken. Ze waren verbijsterd over de enorme hoeveelheid vanadium in de aanslag. Zij hebben ook duidelijk gesteld dat het verwijderen van deze aanslag met een hogedrukreiniger absoluut niet mag, omdat de schadelijke stoffen zich middels verneveling verspreiden”, aldus Van Leeuwen. Zowel de rechter als de raadsman van het Land wilde weten of dit bewuste rapport ter inzage overhandigd kon worden. Smoc gaf de uitleg dat de bewoner het rapport, ondanks aandringen, niet had willen afstaan.

Smoc gaf verder aan reeds een offerte voor een analyse van de groene aanslag van TNO te hebben opgevraagd: “Dit onderzoek kost slechts 2500 euro, waarbij men al na drie weken de uitslag kan verwachten, waarom is de overheid aan het rekken? Waarom niet simpel deze analyse zo snel mogelijk uitvoeren en de mensen verwittigen hoe met deze stof om te gaan en wat de effecten voor de gezondheid zijn? Men is al vanaf april vorig jaar, toen de premier en de GMN-minister de wijk Marchena introkken en allerlei beloften deden na zelf de groene aanslag te hebben geconstateerd, lucht aan het happen ofwel niets aan het doen”, aldus In ‘t Veld.

De rechter zou hierop ruim een uur naar een gesprek tussen de partijen toewerken met als doel een versneld onderzoek naar de samenstelling. “Men zit dus wat dat betreft op één lijn, men is het erover eens dat er onderzoek dient plaats te vinden. De overheid kan nu nog in samenspraak met Smoc een versneld onderzoek, als onderdeel van het ruimere onderzoek waartoe men reeds opdracht heeft verstrekt, bespreken. Men kan nu nog een machtsspel via juridische processen voorkomen, die eigenlijk nergens toe leiden”, aldus de rechter. De GMN-beleidsdirecteur zou vervolgens tijdens de zitting bijna drie kwartier proberen om consultant Tim van den Brink van Ecovision telefonisch te bereiken om een dergelijk gesprek te accommoderen. Dit is gelukt, waarbij de beleidsdirecteur stelde: “Wij zullen het gesprek met een open mind aangaan om te kijken wat realistisch is om eruit te komen.”

De partijen kwamen overeen om vanochtend om tien uur om de tafel te gaan zitten, waarbij in ieder geval een versnelde uitvoering van het onderzoek, de onderzoeksmethodologie en de werkplanning besproken zou worden. De voortzetting van het kort geding staat voor 8 juli aanstaande om 9.00 uur gepland.

Bron (inclusief foto’s): Amigoe

Reacties zijn gesloten